Những ngày hè đã kết thúc, một học kỳ mới bắt đầu. Mình cảm thấy bản thân thay đổi rất nhiều, nhất là sau một mùa hè làm những thứ mới chưa bao giờ làm và nhìn mọi thứ với đôi mắt hồn nhiên hơn. Gần đây, giữa những vội vã mới và những phút lưng chừng tự hỏi, mình thấy bản thân trong trạng thái “in-between” nửa này nửa kia, muốn và không muốn, rất bận rộn mà cũng rất rảnh rỗi, dấn thân và cũng e chừng …
“In-between” giữa quá nhiều thứ mới
Nếu học kì 1 cho mình những nền tảng về digital business model và cách thức vận hành chung, nói chung mình gọi vui là một cuộc “tẩy não”, xóa đi những khái niệm cố hữu để chuẩn bị nền tảng và cách nhìn mới về nền kinh tế số.
Học kỳ 2 này đi sâu một cách đặc biệt vô các khía cạnh của 1 tech business, từ process, e-commerce, marketing, user experience design, operation … cho đến đi sâu vào những công nghệ mới và cách chúng đang định hình sự thay đổi trong mô hình kinh doanh: machine learning, blockchain, IoT, cybersecurity … Không còn là những thứ chung chung nữa, và mình có cảm giác thúc dục bản thân mau chóng thích nghi với những trải nghiệm mới, với những sản phẩm chưa từng biết trước đây, với những thuật ngữ chưa từng hiểu trước đây, với ecosystem của những tổ chức, doanh nghiệp và quen với những cái tên nghề nghiệp chưa từng nghĩ nó có tồn tại.
Tất cả điều này tạo cho mình cảm giác một làn sóng mới đang dịch chuyển với tốc độ tăng trưởng nhanh chóng, tiềm năng và vô cùng rộng mở. Làn sóng này đã có từ lâu, âm thầm dịch chuyển, chỉ có đôi mắt mình là hạn hẹp và không nhìn ra xa hơn những gì mình đã vốn quen thuộc.
Mình nhớ đến câu mà thầy Vice President của program nói với cả lớp vào buổi học đầu tiên: “If after graduation, you only want to get a job as data analyst or apply for MBB consulting firms, we think we made something wrong with you” Mình nghĩ rằng đó là lí do tại sao program của thầy thiết kế để “tẩy não” tụi mình toàn diện, để nhìn về cách thức vận hành mới, connect the dots, hòa vào dòng chảy đó và make the real impact hơn là chỉ đơn thuần tìm một công việc, trong một guồng máy và hài lòng về nó. (Mặc dù thầy cũng rất cũng sợ tụi mình thất nghiệp hahaha)
Nhưng giữa những cái mới ấy tồn tại những cái quen thuộc. Bản chất của sales, marketing vẫn là users, là people. Bản chất của business là tạo ra value và tạo ra dòng tiền. Và mọi sự phát triển đều có những dilemma.
Ví dụ như dilemma của AI là khi quá nhiều người sử dụng phụ thuộc vào AI, “xào nấu”, tiếp tục tạo ra những nội dụng từ AI mà không có ai tạo ra authentic content mới; AI sẽ cho ra những nội dung “rác”, “xào nấu” từ chính cái chúng đã generate thay vì sản xuất là những nội dung tốt hơn. Khi AI có thể thay thế con người trong nhiều vị trí kỹ thuật, có vị trí không thể thay thế được đó là những nhiệm vụ cần tương tác với con người. Khi máy học càng trở nên hiệu quả, tiếp xúc và tương tác thực sự với một người càng trở nên quan trọng.
Nhưng giữa dòng chảy nhanh và tốc độ của sự tăng trưởng, đôi lúc mình nghĩ mình nên tự viết hay nên build workflow để AI viết theo ý mình. Ít nhất việc viết blog sẽ là thứ mình ít muốn AI đụng vào, bởi vì cảm xúc khi được viết quan trọng hơn việc viết nhanh và nội dung mình viết chính xác là mình hơn một mô hình máy học grounding từ một mỡ hỗn tạp các dữ liệu na ná nhau. Nhưng nên đi theo hay dè chừng với cái mới?
“In-between” giữa quá rảnh và quá bận
Lịch học kỳ 1 của mình bận như lịch đi làm vào giai đoạn mùa cao điểm chạy campaign. 1 học kỳ 3 tháng học mười mấy môn và ti tỉ tì ti những projects cho mỗi môn. Lý giải cho việc này cũng một lần nữa là người thầy Vice President kia: “We intentionally do that so that if anyone cannot keep up with this pace, they will be out” Thầy thật có thiện chí vì đã cho học sinh quen dần với nhịp độ tư bản.
Sau khi hù dọa hết một học kỳ, học kỳ 2 thầy bỗng “hiền” vì lịch học kỳ 2 có vẻ nhẹ nhàng hơn một chút, để cho mấy đứa cho cơ hội thực tập hoặc tham gia training/workshop/project thực tế của các lab trong trường cho có kinh nghiệm. 3 tháng đã bị ép vô guồng, giờ mình thấy không quen. Một mặt khác, mình có rất nhiều việc cá nhân phải làm, nhưng quá nhiều nên cũng quá ngán để biết bắt đầu từ đâu, và vì là việc cá nhân nên chẳng ai thúc giục như lịch học sắp sẵn. Đâm ra mình thấy mình cần phải bận, có thể bận được nhưng lại sống quá rảnh.
Có những lúc mình suy nghĩ
Có bao giờ sau hành trình khám phá mới và chinh phục thử thách tiếp theo đây, mình cũng lại trở về trạng thái chán, không có gì để làm; hoặc mình thất bại vì nhận ra rằng thử thách mới đấy cũng thuộc cùng một loại với những cái mình từng theo đuổi và từng thấy thất vọng?
“Liệu có một ai trên cao nhìn xuống những thực thể đầy ảo mộng
Trên những con tàu mơ chúng ta đi loanh quanh mũi Hảo Vọng
Những lục địa thì trói buộc, và những đại dương thì bao vây
Đêm hè nằm nhìn trời sao đó nhớ rằng tinh cầu này cũng chỉ là một ngôi sao bay
Tạo hoá thật là cao tay: không để giống loài này chung tiếng nói
Giếng trong giếng trong giếng, cứ mỗi lần trèo là một cái giếng mới
Đi vòng quanh vòng quanh hay thực sự là đang tiến tới”
Những lời này trong bài Lãng Đãng của Đen thật sâu sắc. Cho dù chinh phục bao nhiêu nơi, chúng ta vẫn giới hạn trong những lục địa và đại dương của những luật lệ và nguyên tắc xã hội chung. Những thử thách vật chất, danh vọng vẫn chỉ là những cái giếng của vô minh. Đi mãi vẫn là đi quanh.
Còn mình thì thường cứ đi quanh vì ham vui cho tới khi thấy thực sự không có cái giếng nào đáng để đi tới nữa và cuộc vui cũng chẳng còn. Thôi thì cứ tạm ham vui vậy.
Gem.